Zuurdesem brood

Een zuurdesem brood maken klinkt ingewikkelder dan het is. Zorg voor een goede actieve starter en je bent er 1,5 uur aan kwijt met een doorlooptijd van 2 dagen. Dit harde werken zorgt dan wel voor een mooi en overheerlijk brood. Lekkerder dan van de meeste bakkers en zeker lekkerder dan brood van de supermarkt. In onze podcast aflevering zuurdesem voor dummies vertellen we er alles over.

Maak eerst een zuurdesem starter

Recept afdrukken Pin recept
5 van 1 stem

Zuurdesem starter

Het maken van je eigen starter is niet moeilijk. Met een paar spullen en een week geduld lukt het zo. Het is wel belangrijk dat je de omgeving minimaal 19 graden is.
Bereidingstijd6 dagen
Categorie: Brood

Ingrediënten

  • 220 – 260 g meel Patentbloem (gewoon of Amerikaans) en Roggemeel
  • 220 – 260 g water

Instructies

  • Meng 30 gram meel en 30 gram handwarm water in een weckpot.
  • Roer goed door, sluit de deksel niet maar dek deze af met een theedoek. Op deze manier vang je de (goede) bacteriën en kan er zuurstof bij. Laat het mengsel 24 uur staan bij minimaal 19 graden Celsius.
  • Gooi na 24 uur de helft van het mengsel weg en voeg 30 gram meel en 30 gram handwarm water toe aan de overgebleven helft. Roer goed door.
  • Herhaal stap 2 en 3 gedurende vier of vijf dagen, totdat je ziet dat er belletjes beginnen te vormen. Dit geeft aan dat je starter klaar is.
  • Voer je starter nog een keer met 50 gram meel en 50 gram warm water. Plaats een elastiekje om de pot ter hoogte van het mengsel. De starter zou nu in 4-8 uur in omvang moeten verdubbelen. Je kunt dit aflezen aan hoe hoog het deeg boven het elastiekje komt.
  • Als je starter omhoog komt is hij gelukt en klaar voor gebruik. Je kan er meteen mee gaan bakken of hem hem in de koelkast bewaren tot je gaat bakken. Je gebruikt telkens een paar eetlepels om mee te bakken.
  • Als er nog maar een paar eetlepels starter over zijn, herhaal dan stap 5 om de starter te voeden en actief te houden.

Of zoek iemand die er al een heeft en vraag om een gedeelte van de starter.

Zo maak je een zuurdesem brood met een Dutch oven

zuurdesembrood
Recept afdrukken Pin recept
5 van 1 stem

Zuurdesem brood

Een zuurdesem brood maken klinkt ingewikkelder dan het is. Zorg voor een goede actieve starter en houd rekening met een doorlooptijd van 2 dagen.
Totale tijd2 dagen
Categorie: Brood
Bereiding: Oven
Porties: 1 brood

Keukengereedschap

  • Dutch oven (een gietijzeren pan zoals die van creuset)
  • Rijsmandje of een kom/vergiet
  • Plantenspuit
  • Heel scherp mes of een speciaal mesje om je brood in te snijden (kookwinkel)

Ingrediënten

Voordeeg

  • 30 g zuurdesem starter
  • 60 g meel Amerikaans Patentbloem, T65 of een mix
  • 60 g water warm

Verder nodig

  • 450 g meel Amerikaans Patentbloem, T65 of een mix
  • 275 g water op kamertemperatuur
  • 9 g zout zonder jodium
  • semola of rijstbloem voor het bestrooien

Instructies

Dag 1 ochtend: Voordeeg maken

  • Doe twee eetlepels starter direct uit de koelkast in een schone lege jampot of weckpot. Doe er 60 gram meel en 60 gram warm water bij. Roer door.
  • Doe een elastiekje om de pot ter hoogte van het mengsel. Zet op een warme plek (minimaal 19 graden). Als het goed is, verdubbelt dit voordeeg in omvang in 4-8 uur. Door het elastiekje kan je zien of hij al gerezen is.
  • Als het voordeeg is verdubbeld, is hij rijp en klaar voor gebruik. Afhankelijk van de temperatuur en activiteit moet je het voordeeg binnen 2-3 uur gebruiken, na het verdubbelen.

Dag 1 middag: Deeg maken

  • Meng 450 gram meel met 275 gram warm water in een kom tot een samenhangend deeg. Doe dit met de hand of met een deegmachine.
  • Laat het deeg minimaal een half uur en tot een paar uur staan. Dit heet autolyse.
  • Na de autolyse kneed je je rijpe voordeeg door je deeg heen.
  • Als het goed gemengd is, kneed er dan 9 gram zout doorheen.
  • Kneed het deeg tot het soepel is en niet meer plakt. Dit duurt minimaal 10 minuten, maar kan tot 20 minuten duren.

Dag 1 middag: Eerste (warme) rijs

  • Dek het deeg af met een theedoek en zet weg op een warme plek tot het is verdubbeld in volume. Dat kan je het makkelijkst zien als je een glazen kom gebruikt. Afhankelijk van temperatuur en activiteit duurt dit 3-6 uur.

Dag 1 avond: Voorvormen en Vormen

  • Strooi wat (rijste)bloem of semolina op je aanrecht.
  • Stort je deeg hierop uit. Het zakt nu langzaam uit tot een dikke schijf.
  • Voorvormen: maak een bal van je deeg door het deeg aan de rand vast te pakken en die naar het midden te vouwen, als een bloem die zich sluit. Door de meermaals te doen wordt het een bal. Draai de bal om met de vouwen naar onder en laat 10 minuten op het aanrecht rusten onder de theedoek. De spanning op het deeg neemt weer wat af. Bekijk de instructievideo's onder dit recept voor meer tips.
  • Vormen: Na de rustperiode, geef je het deeg zijn definitieve vorm. Dat doe je op dezelfde manier zoals hierboven beschreven.
  • Leg een schone theedoek in je rijsmandje of kom en bestrooi deze met semolina. Leg de gevormde deegbol naar het rijsmandje, met de naad naar boven.
  • Strooi wat semolina bovenop het deeg en vouw de theedoek dicht.
  • Zet je rijsmandje in de koelkast en laat tussen de 8 en 24 uur staan. Het deeg rijst bij lagere temperatuur een beetje door en de fermentatie komt op gang. Dit komt de smaak en verteerbaarheid sterk ten goede.

Dag 2 ochtend/middag of avond: Bakken

  • Zet een grote Dutch Oven (Gietijzeren pan, bijvoorbeeld Le Creuset) met deksel erop in de oven. Zet de oven op 250-300 graden Celsius (afhankelijk van wat je oven aankan) en laat de pan in een uur door en door heet worden.
  • Verfrommel het vel bakpapier en strijk het weer glad op je aanrecht. Of knip een stuk met handvatten zoals op de foto. Leg het bakpapier op je rijsmandje en keer in een keer om. Nu ligt de deegbal met de vouw naar beneden op het bakpapier op je aanrecht.
  • Maak een lange snee over lengte van je brood met een heel scherp mes. Het beste werkt een deegmes, een ouderwets scheermes of een scalpel.
  • Neem de hete pan met deksel uit de oven en laat het brood er aan het bakpapier in zakken. Doe de deksel op de pan.
  • Verlaag de oventemperatuur naar 210 graden Celsius en plaats de pan met de deksel terug in de oven. Bak het brood gedurende 25 minuten.
  • Verwijder na 25 minuten de deksel van de pan en bak het brood nog eens 25 minuten in de oven, terwijl je het in de gaten houdt om verbranding te voorkomen.
  • Haal het brood uit de pan en laat het op een rooster helemaal afkoelen voordat je het aansnijdt.

Notities

Er zijn veel verschillende technieken om tot een succesvol resultaat te komen. Voor de duidelijkheid hebben wij een paar keuzes gemaakt en wij adviseren je daarmee te beginnen. Variaties die je daarna kan proberen: Stretch & fold: in plaats van 10-20 minuten kneden kan je ook je deeg een tijdens de eerst rijs een paar keer vouwen. Als je een rieten rijsmandje en rijstmeel gebruikt, hoef je er geen theedoek in te leggen. Voor extra rijskracht kan je met een plantenspuit een beetje water in de gietijzeren pan spuiten vlak voordat je de deksel erop doet. Je kan het bakpapier op maat knippen zodat het iets makkelijker hanteert. Een gevoerde starter en een voordeeg zijn hetzelfde. Je kan dus wat extra voordeeg maken en dat als starter gebruiken voor een volgende keer.
 
Recept versie: Mei 2024

Zuurdesem brood shapen

Jeroen gebruikt in onderstaande video een dubbele hoeveelheid deeg, daarom vormt hij ook twee boules.

Maximale temperatuur Le Creuset knoppen

Let bij het bakken met je Le Creuset pan of de knop geschikt is voor de hoge temperaturen waarbij je het brood bakt.

Bron: All Recipes

Podcast: Zuurdesem

In de podcast praten Jonas en Jeroen elke twee weken over lekker eten en drinken. In deze 2 afleveringen hebben we gesproken over zuurdesem bakken. Luister de podcast via Apple podcast, Spotify of via deze player.

In aflevering 25: Zuurdesem 2.0 praten Jeroen en Jonas over wat ze het afgelopen jaar geleerd hebben bij het maken van zuurdesem brood

In aflevering 6: Zuurdesem vertelt Jonas uitgebreid hoe je zelf een zuurdesem brood kan maken.

Voor bijzondere ingrediënten werken we samen met Pimentón, dé webshop voor foodies en hobbykoks in de Benelux. Onze recepten linken direct naar hun site.