Surinaamse Bruine bonen met rijst (BB en R) kan in een boek over Paramaribo niet ontbreken. Naast pom is dit een gerecht dat bij een Creools verjaardagsfeest op tafel hoort te staan. Judith Cyrus, de auteur van het kookboek Paramaribo, legt uit hoe deze versie van BB en R in haar boek terecht is gekomen. “Ik ben een voorstander ben van kip met bot. Bot geeft nu eenmaal – extra – smaak aan je gerechten. Dat geldt ook voor BB met R. Maar ik kan niet negeren dat er hordes mensen zijn die kipfilet de voorkeur geven; deels omdat de filet makkelijker hanteerbaar is (niet dat gedoe met botten) en deels omdat filet minder vet bevat.
Tijdens een telefoongesprek met mijn dochter realiseerde ik me dat er een derde reden is. Ze zei: ‘Mam, je moet een bruine bonen met rijst en kipfilet en knakworstjes opnemen, dat is echt een ik-heb-bijna-geengeld-meer-maar-wil-toch-behoorlijk-eten studentenmaaltijd.’ Ik ben en blijf een moeder, dus als mijn kind me zoiets vraagt, dan geef ik daar graag gehoor aan. Voor haar en voor alle (toekomstige) studenten, hierbij de variant met kipfilet en worstjes waar je de komende 4 dagen mee vooruit kunt.”
Surinaamse Bruine Bonen met Rijst (BB en R)
Ingrediënten
- 400 g kip die je je kunt permitteren
- zout
- zwarte peper
- 1 pot bruine bonen 720 g
- 2 el zonnebloemolie
- 75 g zoutvlees uitgekookt
- 2 tenen knoflook geperst
- 1 grote ui gesnipperd
- 1 el tomatenpuree
- 2 tomaten ontzaad en in blokjes
- 4 pimentkorrels
- 1 laurierblad
- 2 takken selderie fijngesneden
- 1 groentebouillonblokje
- ½ tl nootmuskaat gemalen
- 1 el suiker
- 1 blik knakworstjes 400 g, uitgelekt
- 1 madame-jeanette peper
- 1 el zoete ketjap optioneel
Instructies
Zoutvlees ontzouten
- Als het vlees een vetrand heeft, verwijder die dan eventueel nadat je het zoutvlees hebt uitgekookt. Het vet komt de malsheid ten goede.
- Spoel het vlees af onder stromend water. Leg het zoutvlees in een pan en doe er koud water bij zodat het vlees onder water staat. Breng het water aan de kook en kook het vlees ongeveer 1 uur.
- Het vlees is ontzout en klaar voor verder gebruik als je mes er gemakkelijk doorheen snijdt. Maar het is niet de bedoeling dat het vlees uit elkaar valt. Maak porties van 75 tot 100 gram en laat het vlees afkoelen voordat je het invriest.
- Zoutvlees geeft extra smaak aan je gerecht, maar is geen zoutvervanger. Proef daarom voor het opdienen van je gerecht altijd of het nog extra zout nodig heeft.
BB en R bereiden
- Was de kip en wrijf in met zout en royaal zwarte peper. Laat minimaal 15 minuten staan. Laat de bruine bonen uitlekken, vang het vocht op en vul het met water aan tot 500 ml.
- Verhit de olie in een wok of diepe pan en bak de kip en het zoutvlees goudbruin. Roerbak de knoflook en ui 3 minuten. Bak de tomatenpuree 1 minuut mee. Roer de tomaten en uitgelekte bruine bonen erdoor en roerbak kort mee. Voeg de pimentkorrels, laurier, selderie, het bouillonblokje, de nootmuskaat, suiker, knakworstjes en het met water aangevulde bonenvocht toe.
- Stoof alles 45 minuten op laag vuur met het deksel op de pan . Voeg na 35 minuten de madame-jeanette en eventueel de ketjap toe. Proef en breng op smaak met zout en zwarte peper. Verwijder voor het serveren de madame-jeanette peper en let erop dat deze niet bost.
- Serveer met Surinaamse rijst (of Basmati rijst), zuur, gebakken banaan en eendagssambal.
Paramaribo
Vraag iemand naar zijn favoriete Surinaamse gerecht en aan de hand van zijn antwoord kun je herleiden hoe goed hij is ingevoerd in de Surinaamse keuken. Is het antwoord roti kip of bami/nasi, dan durf ik te zeggen dat we te maken hebben met een beginner. Een gevorderd eter van de Surinaamse keuken zal een genuanceerd antwoord geven: ‘Heb je even? Voor mijn saoto, telo, saté en dawet ga ik naar de Javaan, voor mijn bara en roti ga ik naar de Hindoestaan, voor mijn rijst met kip en kousenband, maispap en moksi ga ik naar de Creool en voor de pom – zucht – daarvoor moet ik naar mijn buurman, want zoals zijn oma die maakt, maakt niemand hem.’
Precies over déze smeltkroes gaat dit boek. Culinair ontdekker Judith Cyrus gaat in dit boek terug naar haar Surinaamse roots. Ze toont je hoe de diversiteit van de bevolking zich vertaald heeft in een veelzijdige Surinaamse keuken met bekende gerechten als saotosoep, pom en moksâleysi, maar ook minder bekende gerechten als gritbâna met tomtom, sopropo, hêrhêri en Surinaamse erwtensoep.
Foto: Christian Fielden
Na deze Surinaamse Bruine Bonen trek gekregen in meer? Check onze podcastaflevering over bonen!
Voor bijzondere ingrediënten werken we samen met Pimentón, dé webshop voor foodies en hobbykoks in de Benelux. Onze recepten linken direct naar hun site.